Thiết kế phòng mổ luôn là khu vực được ưu tiên sát sao. Bởi nơi đây luôn diễn ra các hoạt động phẫu thuật trong điều kiện vô trùng. Vậy nên, ngoài việc chú trọng yếu tố thẩm mỹ, phòng mổ chuẩn quốc tế còn cần đầu tư nghiên cứu chuyên sâu.
Bài viết này, Vacons sẽ cung cấp những phân tích chuyên sâu khi nghiên cứu các bố trí không gian phòng mổ theo tiêu chuẩn quốc tế. Giúp các chủ đầu tư, ban quản lý bệnh viện có thể nắm rõ được những yếu tố cốt lõi trong quá trình xây dựng thực tế.
Contents
Tiêu Chuẩn Hạ Tầng Kỹ Thuật Cốt Lõi Trong Thiết Kế Phòng Mổ
Hệ Thống Khí Sạch Và Xử Lý Không Khí (HVAC)

Theo Vacons, tiêu chuẩn đầu tiên cần tuân thủ nghiêm ngặt khi thiết kế phòng mổ chuẩn quốc tế là các thông số về không gian. Trong đó, hệ thống HVAC được xem là hạng mục quan trọng hàng đầu vì tác động trực tiếp đến nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ.
-
Tiêu chuẩn cấp độ sạch (Cleanroom Class)
Phòng mổ thường được thiết kế phân theo các cấp độ sạch:
- Class 100 (ISO 5): Áp dụng cho phòng mổ tim, ghép tạng, phẫu thuật đặc biệt.
- Class 1.000 (ISO 6): Phòng mổ tổng quát chất lượng cao.
- Class 10.000 (ISO 7): Phòng mổ thông thường, mổ ngoại khoa tiêu chuẩn.
Việc lựa chọn cấp độ nào còn phụ thuộc vào loại hình phẫu thuật, tần suất sử dụng. Đồng thời dựa trên chiến lược phát triển chuyên môn của bệnh viện.
-
Nguyên lý luồng khí áp lực dương

Khi thiết kế phòng mổ, việc duy trì áp suất dương so với khu vực xung quanh là nguyên tắc cốt lõi cần duy trì. Luồng khí thường được thiết kế theo dạng Laminar Flow, thổi từ trần xuống, bao phủ toàn bộ vùng mổ.
Trong thiết kế của Vacons, nguyên tắc này luôn được giữ vững nhằm ngăn luồng khí bẩn từ hành lang hoặc các khu vực khác xâm nhập. Song song đó là giảm mật độ vi sinh trong vùng phẫu thuật, bảo vệ khu vực vô trùng quanh bàn mổ.
Xem thêm: Tiêu chuẩn thiết kế bệnh viện
-
Tần suất trao đổi khí (ACH) và lọc HEPA
Mức khuyến cáo về tần suất trao đổi khí tại khu vực phòng mổ được khuyến nghị từ 20 – 25 ACH. Với 90% lượng cấp khi là khi tươi được xem là mức tối thiểu.
Không gian phòng mổ quốc tế cần lắp đặt hệ thống lọc sử dụng HEPA H13 hoặc H14 nhằm loại bỏ ≥ 99,97% hạt bụi ≥ 0,3 micron. Đồng thời bố trí của gió cấp – hồi cần nhằm tránh xoáy khí và vùng chết không khí.
Xem thêm: Tiêu chuẩn HVAC bệnh viện
Tiêu Chuẩn Chiếu Sáng Và Nguồn Điện Dự Phòng
Hệ thống chiếu sáng y tế

Ánh sáng trong thiết kế phòng mổ được chia thành hai lớp:
- Ánh sáng chung: Độ rọi trung bình 300 – 500 lux được phân bố đều, hạn chế chói.
- Đèn mổ chuyên dụng:
- Cường độ lên đến 160.000 lux
- Chỉ số hoàn màu (CRI) ≥ 95
- Thiết kế không bóng, không sinh nhiệt
- Cường độ lên đến 160.000 lux
Bố trí ánh sáng đạt chuẩn sẽ giúp phẫu thuật viên phân biệt rõ mô, mạch máu cùng tổn thương của bệnh nhân. Từ đó hỗ trợ tốt xuyên suốt cho quá trình mỗ diễn ra thuận lợi.
Xem thêm: Báo giá sàn nâng kỹ thuật giá tốt
Hệ thống điện liên tục (UPS & máy phát)
Trong phòng mổ, mọi sự gián đoạn điện đều tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng. Do đó, phòng mổ đạt chuẩn cần đảm bảo có các thiết bị sau:
- Hệ thống UPS y tế duy trì điện tức thời.
- Máy phát điện dự phòng tự động khởi động trong vòng vài giây.
- Phân tách rõ nguồn điện thường và nguồn điện ưu tiên cho thiết bị quan trọng suy trì sự sống.
Xem thêm: Tiêu chuẩn thiết kế bệnh viện đạt chuẩn quốc tế
An toàn điện y tế

- Ổ cắm đạt chuẩn y tế, có mã màu phân biệt.
- Hệ thống nối đất y tế độc lập.
- Thiết bị bảo vệ chống rò điện theo tiêu chuẩn IEC.
Quy Tắc Một Chiều Và Phân Luồng Giao Thông Y Tế
Luồng di chuyển trong thiết kế phòng mổ cần được phân tách thông minh. Cần tách luồng sạch: dụng cụ vô trùng, khu vực bác sĩ, … với luồng bẩn: rác thải y tế, dụng cụ sau mổ, … hợp lý. Nhằm kiểm soát nguy cơ lây nhiễm chéo.
Để kiểm soát được vấn đề này, phòng mổ cần bố trí cửa kín khí, có tích hợp cảm biến tự động. Tránh tình trạng phải chạm tay quá nhiều khiến vi khuẩn bị phát tán.
Vật Liệu Cùng Thiết Bị Nội Thất Chuyên Dụng Cho Thiết Kế Phòng Mổ Chuẩn Quốc Tế
Vật Liệu Ốp Tường Và Sàn Kháng Khuẩn
Vật liệu trong thiết kế phòng mổ cần được lựa chọn dựa trên khả năng kháng khuẩn, độ bền công nghiệp. Đặc biệt là tính tương thích với quy trình vệ sinh y tế, thay vì yếu tố thẩm mỹ thông thường. Cụ thể:
- Vách ngăn và tường phòng mổ
- Sử dụng Panel phòng sạch bằng thép sơn tĩnh điện, inox hoặc vật liệu composite.
- Bề mặt phẳng, không khe hở, hạn chế bám bụi.
- Khả năng chống hóa chất tẩy rửa mạnh.
- Sàn phòng mổ
- Sàn Vinyl kháng khuẩn, chống trơn trượt, chống tĩnh điện.
- Thiết kế bo cong coving giữa sàn và tường, tránh tích tụ vi sinh.
- Chịu tải cao cho thiết bị y tế nặng.
- Màu sắc chuyên dụng
- Xanh lá, xanh dương nhạt.
- Giảm mỏi mắt, tăng độ tập trung cho ê-kíp phẫu thuật.
Hệ Thống Tích Hợp Kỹ Thuật Số

Đứng trước xu thế công nghệ phát triển mạnh mẽ, phòng mổ ngày nay dần phát triển mạnh mẽ hướng đến việc đến số hóa, tích hợp thông minh. Dưới đây là một số gợi ý thiết bị công nghệ kỹ thuật mà Vacons đã tổng hợp:
- Hệ thống màn hình và camera
- Màn hình treo tường hoặc tay treo.
- Camera phẫu thuật hỗ trợ đào tạo, hội chẩn từ xa.
- Kết nối Telemedicine.
- Tay treo y tế (Medical Pendants)
- Tích hợp khí y tế, điện, dữ liệu.
- Giải phóng mặt sàn.
- Tăng tính linh hoạt khi thay đổi bố cục phẫu thuật.
Khu Vực Phụ Trợ Và Bồn Rửa Tay Ngoại Khoa
Trước khi vào phòng phẫu thuật, các bác sĩ cùng đội ngũ phòng mổ cần có các thao tác vệ sinh. Vậy nên khu vực rửa tay vô trùng nên được đặt trước phòng mổ.
Để đội ngũ ca mỗ có thể tiệt trùng ngay trước ca mổ, đảm bảo quy trình sát khuẩn ngoại khoa đạt chuẩn. Khu vực này nên được lắp đặt vòi cảm ứng hoặc tích hợp điều khiển bằng chân hay khủy tay. Đồng thời bố trí máy sấy tay không tiếp xúc
Xem thêm: Tiêu chuẩn thiết kế phòng hồi sức cấp cứu ICU
Quy Trình Tư Vấn Và Thi Công Thiết Kế Phòng Mổ Chuẩn Quốc Tế
Khảo Sát Hiện Trạng Và Tư Vấn Công Năng

Trong xuyên suốt những dự án thiết kế bệnh viện, đặc biệt là thiết kế phòng mổ đòi hỏi quy trình triển khai khoa học. Có sự phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư, đơn vị thiết kế cùng đội ngũ thi công chuyên ngành y tế.
Khi khảo sát hiện trạng, Vacons luôn luôn tích nhu cầu chính xác về nhu cầu, loại hình phòng mổ. Chẳng hạn như phòng phẫu thuật tổng quát, nội soi hay tim mạch. Nhằm đưa ra những tư vấn sát với diện tích của từng loại hình khác nhau.
Thiết Kế Bản Vẽ Kỹ Thuật Và Mô Phỏng 3D
Sau khi đã thống nhất về diện tích, nhu cầu, yêu cầu đặc biệt về không gian. Đội ngũ thiết kế thi công bệnh viện của Vacons sẽ thiết kế bản vẽ kỹ thuận chi tiết, MEP, HVAC, khí y tế. Dựa trên các quy định như: ISO 14644, ASHRAE 170, …
Đồng thời, bổ sung mô phỏng 3D giúp nhà đầu tư có thể hình dung được không gian. Từ đó, có được những đánh giá chính xác về luồng di chuyển, hay trải nghiệm khi vận hành và có những điều chỉnh.
Kiểm Định Và Nghiệm Thu Sau Thi Công

Sau khi thi công bệnh viện, quy trình nghiệm thu hoàn công sẽ được tiến hành bằng cách kiểm tra:
- Đo áp suất phòng, độ sạch không khí.
- Kiểm tra hạt bụi, vi sinh.
- Nghiệm thu theo tiêu chuẩn Bộ Y tế và tổ chức quốc tế trước khi vận hành chính thức.
Thiết kế phòng mổ đạt chuẩn bệnh viện quốc tế là một bài toán tổng hợp. Đòi hỏi kiến thức chuyên sâu, kinh nghiệm thực tiễn cùng sự tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn y khoa toàn cầu. Hãy lựa chọn đơn vị tư vấn – thi công chuyên sâu nhằm đảm bảo hiệu quả đầu tư bền vững, an toàn và lâu dài. Theo dõi Vacons để cập nhật thêm tin tức thú vị khác!
Vacons – Đơn vị thiết kế thi công văn phòng uy tín, sáng tạo
- Trụ sở chính: Số 25 đường 34, phường An Khánh, Tp. Thủ Đức, TPHCM
- Văn phòng Hà Nội: Tầng 19, Tháp 1, Capital Place, 29 Liễu Giai, phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, Hà Nội
- Hotline: (+84) 917.886.188 – (028)355.402.16
- Email: info@vacons.com.vn
- Website: https://vacons.com.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/vacons.architect/