Ngành y tế toàn cầu chuyển dịch mạnh mẽ từ mô hình “điều trị bệnh” sang “chăm sóc sức khỏe toàn diện”, thiết kế bệnh viện không còn giới hạn trong các không gian lâm sàng. Những khu vực tiện ích như cafe, khu dịch vụ, không gian chờ chất lượng cao đang dần trở thành một phần không thể thiếu của bệnh viện hiện đại. Đặc biệt, thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện ngày càng được xem là một yếu tố hỗ trợ điều trị gián tiếp. Góp phần cải thiện trải nghiệm người bệnh, người nhà và cả nhân viên y tế.

Tuy nhiên, việc đưa mô hình cafe vào bệnh viện không thể áp dụng tư duy thương mại thông thường. Các không gian này phải tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quốc tế như JCI, FGI, HTM, WHO. Đồng thời được tích hợp chặt chẽ vào tổng thể kiến trúc, kỹ thuật và vận hành bệnh viện. Bài viết này Vacons phân tích một cách hệ thống các giải pháp thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện theo chuẩn quốc tế. Đồng thời tổng hợp kinh nghiệm thực tiễn tại Việt Nam nhằm cung cấp một nguồn tham chiếu học thuật đáng tin cậy.

Cơ sở lý luận về thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện

Khái niệm và phạm vi áp dụng

Thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện được hiểu là quá trình quy hoạch, tổ chức không gian và tích hợp kỹ thuật cho các khu dịch vụ hỗ trợ (cafe, cửa hàng tiện ích, khu nghỉ chờ, không gian thư giãn) trong khuôn viên bệnh viện. Các không gian này phục vụ nhu cầu sinh hoạt cơ bản nhưng phải đảm bảo không gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động khám chữa bệnh.

Phạm vi áp dụng bao gồm:

  • Bệnh viện đa khoa và chuyên khoa

  • Bệnh viện tư nhân, bệnh viện quốc tế

  • Trung tâm y khoa, tổ hợp chăm sóc sức khỏe

thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện
Là quá trình quy hoạch, tổ chức không gian và tích hợp kỹ thuật 

Vai trò trong mô hình bệnh viện lấy người bệnh làm trung tâm

Theo quan điểm của WHO, môi trường vật lý có ảnh hưởng trực tiếp đến trạng thái tâm lý và khả năng hồi phục của bệnh nhân. Cafe và tiện ích trong bệnh viện đóng vai trò:

  • Giảm căng thẳng tâm lý cho bệnh nhân và thân nhân

  • Cải thiện trải nghiệm người bệnh (Patient Experience)

  • Hỗ trợ phân tán lưu lượng người tại khu khám và khu chờ

  • Tạo môi trường làm việc tích cực cho nhân viên y tế

Sự khác biệt giữa cafe bệnh viện và cafe thương mại

Khác với cafe thương mại, cafe trong bệnh viện:

  • Bị giới hạn về mùi, tiếng ồn, ánh sáng

  • Phải kiểm soát chặt chẽ an toàn thực phẩm

  • Chịu ràng buộc bởi luồng di chuyển y tế

  • Ưu tiên yếu tố chữa lành thay vì doanh thu

Tiêu chuẩn quốc tế chi phối thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện

JCI: An toàn người bệnh và quản trị rủi ro

Tiêu chuẩn JCI yêu cầu mọi không gian công cộng trong bệnh viện phải:

  • Không làm gián đoạn hoạt động lâm sàng

  • Kiểm soát nguy cơ nhiễm khuẩn chéo

  • Đảm bảo an toàn cháy nổ và thoát hiểm

  • Quản lý chất lượng dịch vụ và thực phẩm

Cafe bệnh viện được xếp vào nhóm không gian có nguy cơ trung bình, cần đánh giá rủi ro định kỳ.

FGI & HTM: Không gian, vật liệu và hệ thống kỹ thuật

Theo FGI Guidelines:

  • Cafe phải nằm ngoài khu vực điều trị

  • Có khoảng cách an toàn với ICU, phòng mổ

  • Thiết kế phù hợp người khuyết tật

HTM nhấn mạnh:

  • Vật liệu kháng khuẩn, dễ vệ sinh

  • Hệ thống tiêu chuẩn HVAC bệnh viện độc lập

  • Kiểm soát chất lượng không khí trong nhà (IAQ)

thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện
HVAC là một hệ thống đảm nhiệm vai trò kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, áp suất, chất lượng không khí.

WHO: Môi trường chữa lành và sức khỏe cộng đồng

WHO khuyến nghị:

  • Tăng tiếp cận ánh sáng tự nhiên

  • Sử dụng không gian xanh

  • Khuyến khích tương tác xã hội tích cực, có kiểm soát

Cafe bệnh viện vì vậy được xem là một phần của chiến lược healing environment.

Quy trình thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện chuẩn quốc tế

Khảo sát – đánh giá tổng thể bệnh viện

Giai đoạn này bao gồm:

  • Phân tích master plan bệnh viện

  • Đánh giá lưu lượng bệnh nhân – thân nhân

  • Xác định vùng kiểm soát nhiễm khuẩn

  • Nghiên cứu hành vi sử dụng thực tế

Đây là nền tảng để tránh xung đột công năng trong tương lai.

thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện
Khảo sát – đánh giá giúp tránh xung đột công năng trong tương lai

Thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện: concept – kiến trúc – nội thất

Concept cần cân bằng giữa:

  • Tính chữa lành

  • Sự yên tĩnh

  • Khả năng định hướng không gian

Các giải pháp thường áp dụng:

Thiết kế MEP – kiểm soát nhiễm khuẩn – vận hành

Hệ thống kỹ thuật phải:

  • Có HVAC riêng biệt

  • Kiểm soát mùi và tiếng ồn

  • Phân luồng giao thông rõ ràng

Việc tích hợp MEP ngay từ đầu giúp giảm rủi ro vận hành và chi phí bảo trì dự án

Sai lầm phổ biến và kinh nghiệm thực tiễn tại Việt Nam

Sai lầm khi áp dụng tư duy thương mại khi thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện 

Nhiều dự án thất bại do:

  • Sao chép mô hình cafe trung tâm thương mại

  • Bỏ qua yếu tố y tế và tâm lý người bệnh

  • Gây xung đột luồng giao thông

Hạn chế trong phối hợp thiết kế – thi công

Việc thiếu đơn vị tổng thầu có kinh nghiệm bệnh viện dẫn đến:

  • Thiết kế rời rạc

  • Không đạt yêu cầu thẩm định JCI

  • Chi phí vận hành tăng cao

Vai trò của đơn vị solution provider

Thực tiễn cho thấy, các dự án thành công thường có sự tham gia của đơn vị tổng thầu thiết kế – thi công chuyên sâu bệnh viện. Vacons là một ví dụ tiêu biểu trong lĩnh vực thiết kế & thi công văn phòng – bệnh viện – trường học, với vai trò cung cấp giải pháp tổng thể, tích hợp thiết kế – kỹ thuật – vận hành theo chuẩn quốc tế.

thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện
Chọn đúng đơn vị uy tín sẽ giảm thiểu tối đa rủi ro trong quá trình thiết kế thi công

Xem thêm: Tin Tức Mới Nhất Về Lĩnh Vực Thiết Kế Thi Công – Kiến Trúc Nội Thất

Trong tiến trình hiện đại hóa y tế tại Việt Nam, thiết kế cafe – tiện ích trong bệnh viện không còn là hạng mục phụ trợ mà trở thành một cấu phần chiến lược của bệnh viện chuẩn JCI. Việc tuân thủ các tiêu chuẩn JCI, FGI, HTM, WHO, cùng cách tiếp cận thiết kế lấy người bệnh làm trung tâm, sẽ quyết định tính bền vững và hiệu quả vận hành dài hạn của bệnh viện.

Trong tương lai, mô hình bệnh viện tại Việt Nam sẽ tiếp tục dịch chuyển theo hướng tích hợp đa chức năng, chú trọng môi trường chữa lành và trải nghiệm người dùng. Sự đồng hành của các đơn vị solution provider giàu kinh nghiệm như Vacons sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa các chuẩn mực quốc tế này một cách phù hợp với điều kiện thực tiễn trong nước.

Vacons – Đơn vị thiết kế thi công văn phòng uy tín, sáng tạo